درمان بیماری چیست؟
هدف از درمان در این بیماری، نگه داشتن تماس سر فمور با استابولوم است چرا که تنها در این وضیعیت است که حفره و سر گرد فمور شکل طبیعی خود را پیدا می کنند. لذا مفصل ران باید در 95 درجه فلکشن و حداقل 90 درجه ابداکشن قرار گیرد. این وضعیت سر فمور را در بهترین وضعیت قرار داده باعث سفت شدن و محکم شدن لیگامان ها و کپسول مفصلی می شود.
بسته به سن کودک و شدت عارضه روش های درمانی مختلفی وجود دارد. استفاده از سایردو تا سه برابر پوشک در 6 هفته اول بدو تولد یکی از این روش هاست که سبب می شود تالگن در وضعیت مناسبی قرار گیرد. برای نوزادان 3- 9 ماه از ارتزی به نام پاولیکهارنس برای وضعیت دهی مفصل ران استفاده می شود که مفصل ران را در فلکشن و ابداکشننگه می دارد. از این وسیله تا زمانی که پزشک ثبات سر فمور در استابولم را تاییدنکرده است استفاده شود (شکل 3).
شکل 3) پاولیک هارنس
برای کودکانی که شدت بیماری در آن بیشتر است از برنامه های Standing استفاده میشود که در آنها با کمک روش هایی کودک سرپا نگه داشته می شود تا به مفصل ران نیروهایمکانیکی اعمال شود. در کودکان بزرگتر از 6 ماه پاولیک هارنس اثر بخش نیست چرا کهکودک برای پوشیدن هارنس خیلی بزرگ است و فعالیت زیادی دارد. در این گروه سنی تحتبیهوشی عمومی مفصل ران به روش بسته جا انداخته می شود. در صورتی که هیپ نتواند بهآسانی جا بیافتد، مفصل ران برای شل شدن بافت نرم در کشش ملایمی قرار داده میشود تازمانی که بافت شل شود و مفصل ران کودک تحت بیهوشی عمومی در اتاق عمل جا انداختهشود. با استفاده از فلوروسکوپی جراح از موفقیت کار اطمینان حاصل می کند. برای حفظوضعیت، کودک از کمر تا انگشتان پا گچ گرفته می شود (گچ اسپایکا). برای حفظ وضعیتهیپ ممکن است گچ به مدت چند ماه نگه داشته شود که معمولاً هر 2 هفته تا یک ماهتعویض می شود (شکل4).
شکل 4) گچ اسپایکا
در صورت که به روش بسته نتوان سر فمور را در استابولم قرار داد لازم است تا کودکتحت عمل جراحی باز قرار گیرد. جراحی باز به طور معمول در کودکان بزرگتر از 2سالانجام می شود. جراح بافتهایی را که مانع قرار گرفتن سر فمور داخل استابولوم می شودرا قطع می کند. همچنین ممکن است برای رفع کوتاهی تاندون ها و عضلات اطراف مفصل راناز روش تنوتومی استفاده نماید. گاهی نیز جراح برای بهتر قرار گرفتن سر ران در حفرهاستابولم از استئوتومی به روش سالتر، پمبرتون یا استیل برای رفع چرخش استخوان ران وکاهش لغزش سر فمور به سمت بالا و خارج در هنگام تحمل وزن کمک می گیرد. بعد از عملجراحی گچ اسپایکا برای کودک گرفته می شود که لازم است تا چند ماه کودک در گچ باقیبماند. زمانی که سی تی اسکن موفقیت آمیز بودن درمان را تایید کرد می توان گچ را بازکرد. در chairi استئوتومی استخوان پلویس فقط بالای استابولوم بریده می شود، برایاین که امکان لغزش استخوان به سمت خارج و تشکیل یک طاقچه بالای استابولوم را فراهمآورد. این عمل می تواند باعث توقف لغزش سر فمور از داخل سوکت به سمت خارج و بالاشود. بیشتر وقت ها خود استخوان بالای استابولوم تغییر وضعیت می دهد و یک استابولومعمیق تر تشکیل می دهد. سرعت بهبود در بچه های کوچک بسیار بالاست؛ به علت این کهاسکلت هنوز در حال شکل گرفتن است و تغییرات ایجاد شده در جراحی بازسازی خواهد شد ویک سوکت مناسب برای سر فمور ایجاد خواهد شد.
مراقب های طی درمان کدامند؟
کودک در پاولیک هارنس به آزادی حرکت می کند در حالی سر فمور در مکان خود یعنیحفره استابولوم قرار دارد. حرکت امکان تغذیه بهتر استخوان و غضروف مفصل را فراهم میکند. هارنس باید به طور متداول تا زمانی که هیپ با ثبات شود، استفاده شود. استفادهاز آن ممکن است به تدریج کاهش یابد به طوری که قبل از توقف کامل کودک آن را فقط شبها می پوشد. در کودکانی که هارنس می پوشند، باید مراقب تنظیم هارنس و زاویه ابداکشنبود. ابداکشن در اینجا حرکتی است که ران ها دور از هم کشیده می شوند. پاولیک هارنسبرای این ران را در 95 درجه فلکشن و 45 ابداکشن قرار دهد طراحی شده است. نیروی زیاددر ابداکشن می تواند خون رسانی به سر فمور را مسدود کند و شرایطی را که اصطلاحاًنکروز آوسکولار نامیده می شود، ایجاد کند. نکروز یک عارضه جدی است که می توانددرمان هیپ را طولانی مدت کند و یا منجر به دیگر مسائل شود.
کودکانی که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند و گچ اسپایکا برای آنها گرفته شده استقادر به حرکت نیستند باید مراقب بود تا گچ با فشار بین از حد خود سبب سردی در پا یاساق، سوزش انگشتان یا از دست دادن حرکت نشود لذا در صورت مشاهده هر یک از این علایمباید سریعا با پزشک معالج تماس گرفته شود. برای امور بهداشتی و انجام دفع وسطاسپایکا در محل بین دو ران برشی ایجاد می شود تا کودک عمل دفع را انجام دهد لذاباید مراقب بود گچ با آب و ادرار مرطوب نشود. فیزیوتراپ و کاردرمان نقش مهمی بعد ازعمل دارند و لازم است تا با تمرین درمانی به حفظ دامنه های حرکتی مفاصل کمک نمایند.
